Pomnik Jakuba Wejhera

W samym sercu Wejherowa, w centralnej części miejskiego rynku, dumnie wznosi się trzymetrowy pomnik z brązu upamiętniający założyciela miasta – Jakuba Wejhera. Ta monumentalna rzeźba, osadzona na eleganckim marmurowym cokole, stanowi nie tylko hołd dla wybitnej postaci historycznej, ale także stała się jednym z najbardziej rozpoznawalnych symboli Wejherowa.

Droga do powstania pomnika

Historia miejsca, w którym obecnie stoi pomnik Jakuba Wejhera, odzwierciedla burzliwe dzieje Polski. Do 1920 roku, w okresie zaborów, na tym samym miejscu znajdowała się figura niemieckiego cesarza Wilhelma II. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w 1918 roku i włączeniu Wejherowa do II Rzeczypospolitej, pomnik cesarza został najpierw symbolicznie przykryty płachtą, a następnie zdemontowany i sprzedany.

Inicjatywa upamiętnienia założyciela miasta narodziła się dopiero w 1982 roku, kiedy to Edmund Kamiński zainicjował powołanie Społecznego Komitetu Budowy Pomnika Jakuba Wejhera. Głównym celem komitetu było zebranie funduszy na budowę monumentu godnie upamiętniającego fundatora miasta. Do realizacji tego ambitnego projektu zaproszono utalentowanego gdańskiego rzeźbiarza Sławoja Ostrowskiego.

Uroczyste odsłonięcie pomnika nastąpiło 26 czerwca 1991 roku, stając się ważnym wydarzeniem w historii współczesnego Wejherowa.

Kulturowy fenomen

Pomnik Jakuba Wejhera wykroczył daleko poza swoją pierwotną funkcję upamiętnienia założyciela miasta, stając się fascynującym elementem kultury masowej:

• Od 1994 roku, podczas corocznych obchodów Dnia Jakuba, miasto przyznaje prestiżowe Statuetki Jakuba Wejhera – miniaturowe wersje pomnika wykonane z brązu i marmuru, które honorują osoby szczególnie zasłużone dla Wejherowa.
• W styczniu 2016 roku pomnik niespodziewanie zyskał światową sławę, kiedy fotograf z wejherowskiego urzędu miasta, Artur Hutnik, uwiecznił monument częściowo przysypany śniegiem. Zdjęcie to, dzięki uderzającemu podobieństwu figury do Dartha Vadera, błyskawicznie stało się internetowym viralem. O wejherowskim pomniku pisały zarówno polskie, jak i zagraniczne serwisy internetowe, nazywając Jakuba Wejhera “bratem bliźniakiem” słynnego bohatera “Gwiezdnych Wojen”.
• Wykorzystując ten nieoczekiwany rozgłos, z inicjatywy Piotra Kalki, miasto rozpoczęło organizację dorocznego zlotu fanów “Gwiezdnych Wojen” – FORECON, który szybko stał się największym tego typu wydarzeniem w Polsce. Podczas zlotu pomnik jest tradycyjnie przebierany w charakterystyczny strój Dartha Vadera, co przyciąga tysiące turystów i fanów sagi.

Pomnik Jakuba Wejhera stanowi doskonały przykład tego, jak historyczny monument może ewoluować w swojej kulturowej roli, łącząc tradycję z popkulturą i stając się katalizatorem nowych miejskich tradycji i wydarzeń.